JAK NAPISAĆ DOBRY TEKST? KRÓTKA ŚCIĄGA.

Wszystkie artykuły, które do tej pory napisałam są o tym jak pisać dobre teksty. Ale rzadko odnoszę się do stylistyki, do spraw językowych. Tym razem opracowałam dla was krótką ściągę, wyznaczniki dobrego tekstu.

Możesz się ich trzymać niezależnie od tego jaki tekst piszesz, większość punktów jest bardzo uniwersalnych. 

Uważaj na kwiecisty styl i zdania, których nie rozumie nikt oprócz ciebie. Metafory są super, jeśli są zrozumiałe.

Pisz krótkie zdania. Uwierz mi, zdanie wielokrotnie złożone, na kilka linijek albo nie daj boże cały akapit, nigdy nie jest dobrym pomysłem.

Pisz tak jak mówisz – o tym napisałam cały poprzedni artykuł, możesz go przeczytać, w czytelni jest na liście zaraz po tym.

Bądź pomysłowa/y. Staraj się, żeby twój tekst był ciekawy. Zaskakuj czytelnika. Nie pisz zawsze tak samo.

Inspiruj się. Czytaj jak najwięcej i notuj sobie zdania, frazy, które ci się podobają. Rozkładaj je na czynniki pierwsze, sprawdzaj jak są zrobione.

Zadawaj pytania retoryczne, ale w umiarze i w dobrym momencie. Skąd wiedzieć który moment jest dobry? Poproś kogoś żeby przeczytał ci twój tekst na głos i usłysz, czy pytanie wybrzmiało, czy robi na czytelniku wrażenie, skłania do refleksji? Takie jest jego zadanie.

Wyrzuć słowa-śmieci i wydobądź sens zdania. Jakie to są słowa-śmieci? Wszystkie, bez których tekst może się doskonale obyć, które są jak wata która zatyka tekst, przykrywa sens:

generalnie

jakby

jakiś

właściwie

prawdę powiedziawszy

jak mniemam.

Nie używaj wytartych sformułowań. Czytelnik widział już tyle razy, że naprawdę cierpnie mu od nich skóra. Wystrzegaj się złotej polskiej jesieni i innych wyświechtanych zwrotów frazeologicznych.

Uważaj na równoważniki zdania. Zmieniaj je na zdania z czasownikiem, bo czasownik to ruch, akcja.

Myśl o odbiorcy. Nie zanudzaj go, nie zarzucaj trudnymi słowami, których nie zrozumie, nie opowiadaj mu tego samego setny raz, nie wciskaj mu kitu!

Zadbaj o przejrzystą strukturę. Ładny tekst, w którym na pierwszy rzut oka można się zorientować jest znacznie bardziej atrakcyjny niż bezakapitowy twór ciągnący się przez kilka stron.

Nie rób długich wstępów, nie pisz o czym napiszesz za chwilę. Przejdź do meritum. Liczą się konkrety, więc zamiast mielić zdania bez sensu napisz od razu o tym co jest twoim tematem.

Pamiętaj o konsekwencji – niezależnie na to na jaki styl, strukturę się zdecydujesz nie zmieniaj jej nagle w połowie tekstu.

Jeśli używasz liczb napisz je cyfrą zamiast słownie, są wtedy znacznie bardziej przyjazne.

Odłóż napisany tekst i po minimum 48 godzinach wróć do niego, przeczytaj go na głos i zacznij robić poprawki. Na co zwrócić uwagę poprawiając? Wszystkie punkty wyżej mogą być twoją check-listą.  

podpis2

BEZ CZYTANIA NIE MA PISANIA

Jeśli chcesz pisać, to musisz czytać. Nie da się pisać dobrych tekstów bez doświadczenia czytelniczego. Czytanie daje mnóstwo rzeczy:

słownictwo – które wkrada się do twojej głowy niepostrzeżenie, po prostu chłoniesz nowe słowa, frazy, określenia, metafory, epitety. A potem, kiedy piszesz, to nie zastanawiasz się nad słowami, nie zacinasz się, tylko następuje łagodny przepływ między zasobami w twojej głowie, a palcami, czasami tak szybko, że nawet „nie wiesz, że to piszesz”. Zasoby słów w twoim mózgu są jak prywatny słownik. Im bardziej go rozbudowujesz tym lepiej działa.

styl – nikt nie rodzi się z własnym stylem, trzeba go sobie wypracować. Oczywiście żeby wyrobić sobie styl trzeba pisać (więcej o tym napisałam w artykule o laboratorium twojego stylu), ale trudno jest zacząć od zera. To trochę tak jak ze stylem ubierania się – żeby mieć styl, oglądasz ciuchy, gazety, może tv – nie wymyślasz wszystkiego od zera, nie stajesz w próżni i nie projektujesz ubrań jak dla rodziny Jetsonów, tylko czerpiesz z tego co znasz, co cię otacza, z historii mody. Dokładnie tak samo trzeba zrobić ze stylem pisarskim. Niestety nie otaczają nas style innych pisarzy, na billboardach nie ma kawałków powieści (swoją drogą to by było cudowne!), na pierwszej stronie gazety ani w internecie nie rzucają nam się oczy frazy pisarzy. Sam/a musisz zadbać o to, żeby pojawiły się wokół ciebie.

inspirację fabularną – bo przecież twoja książka nie jest jedyna na świecie. Kategoria „tego jeszcze nikt nie napisał” nie istnieje. Wszystko już było i w gruncie rzeczy wszyscy opowiadają te same historie, tylko na różne sposoby. Właśnie to się liczy – że jeszcze nikt nie opowiedział tej historii tak jak ty to zrobisz. Do twojej fabuły potrzebujesz różnych elementów i naprawdę nie musisz w mozolnym trudzie wymyślać wszystkiego od zera. Inspiracja, nie kopiowanie, jest na wagę złota. Im więcej będziesz się inspirować, brać z literatury i przetwarzać przez siebie, tym bogatsza będzie twoja książka. Możesz też podpatrywać u innych pisarzy jak fabularnie rozwiązali różne kłopoty z którymi się borykasz – na przykład dużą ilość bohaterów, kilkuletnią przerwę w akcji, negatywną postać.

inspirację konstrukcyjną – czyli to jak zbudowany jest twój tekst, jaką ma strukturę. Niezależnie czy piszesz fikcję czy nie i czy to książka, artykuł czy post na blogu, to twój tekst musi mieć formę, kształt. Zamiast studiować teoretyczne teksty na ten temat po prostu czytaj i patrz jakiej konstrukcji używają inni. Jak można zbudować początek, jak wprowadzić nowy temat/bohatera/dialog, jakiej używać narracji – im więcej różnych tekstów będziesz czytać tym więcej będziesz wiedzieć.

Żeby jak najwięcej z czytania korzystać warto zacząć czytać analitycznie, czyli zwracać uwagę na to co się czyta, rozkładać tekst na czynniki pierwsze i patrzeć jak jest zrobiony, skonstruowany, wymyślony. To kwestia praktyki, jak każdy rodzaj świadomości.

Samo czytanie, nawet najbardziej dociekliwe oczywiście nie gwarantuje pisania, ale moim zdaniem jest niezbędne jeśli chcesz dobrze pisać.

podpis2

Jak znaleźć historię?

Wiele razy mówiłam na różnych warsztatach, że nie ma potrzeby specjalnie wymyślać fabuły, że wystarczy się rozejrzeć, bo historie dosłowne leżą na ulicy. Zamiast się o nie potykać i odgarniać nogą można otworzyć szerzej oczy i sprawdzić co wpada ci pod nogi, pod ręce, pod pióro i palce na klawiaturze bo to może być prawdziwa perełka.

W trakcie gdy pocisz się nad wymyślaniem kolejnych perypetii dla swojego bohatera koło twojego nosa może przepływać tuzin fenomenalnych wątków do wzięcia. 

Rozejrzyj się:

Kim są ludzie z którymi codziennie jedziesz w tramwaju? Kim jest ta piegowata dziewczyna ze smutnymi oczami ukrywająca się za wielkim szalikiem?

Co przydarza się mamie z trójką dzieci biegających po twoim podwórku?

Jak myślisz, co przeżyła para staruszków, która codziennie o tej samej godzinie siedzi na tej samej ławce na Plantach?

Co kryje się za przez nikogo nie opróżnioną skrzynką na listy w twojej klatce?

A ten samotny facet w granatowych marynarkach, który wiecznie kupuje to samo w sklepie pod twoim domem?

Uwierz mi, każdy z nich ma historię, którą możesz opowiedzieć.

Nie namawiam cię do śledzenia ludzi, ani tym bardziej do zadawania obcym osobistych pytań. Nie chcę żebyś został/a szpiegiem. Chcę żebyś został/a pisarzem/pisarką. Zacznij po prostu obserwować świat. Patrzeć na wszystko dookoła, zauważać ludzi. Sama często idę ulicą zamyślona, wpadam w siebie i wiem, że wiele osób też tak robi. Nie będę pisać o patrzeniu w ekran telefonu, bo to zbyt oczywiste, ale tonięcie we własnych myślach nie pomaga ci pisać dobrych historii o świecie. Prawdziwych, porywających historii, które pragnie się czytać bez końca.

Zacznij od zapisania wszystkiego o bohaterze, którego sobie upatrzysz, o twoim pierwowzorze bohatera. To jest tylko początek, nie musisz się obawiać, że ktoś poda cię do sądu, bo opiszesz go w swojej książce! Zapewniam cię, chodzi o inspirację, a poza tym jak może wiesz, ilość schematów ludzkich zachowań jest skończona, więc w gruncie rzeczy wszystkim nam przyda się to samo tylko jesteśmy w różnych momentach. Spisz wszystko o bohaterze, np. jeśli weźmiemy piegowatą dziewczynę to będzie tam o jej ubraniu, gestach, pierścionku z zielonym kamieniem, torbie z festiwalu filmowego we Wrocławiu, o tym że wysiada na przystanku przy dzielnicy willowej, że czasami z torby wystaje jej seler naciowy albo brokuł i raz odebrała telefon i mówiła do kogoś o imieniu Igor. Kiedy będziesz mieć gotową listę elementów, to możesz do każdego dodać swój dalszy ciąg.

Ja bym zrobiła to tak, ale oczywiście ty możesz zupełnie po swojemu:

pierścionek z zielonym kamieniem jest po babci, która pochodziła z Lwowa, robiła najlepsze na świecie jagodzianki i zmarła dwa lata temu, a bohaterka mocno to przeżywa. Babcia z kolei dostała ten pierścionek od swojej babci, która mieszkała w folwarku na Ukrainie, jeździła konno i była niepokorną jak na swoje czasy kobietą – i tutaj możesz wymyślić całą historię kobiet w tej rodzinie, pójść do czytelni, znaleźć gazety sprzed wojny i zatopić się w przeszłości… Albo opowiedzieć o dzieciństwie bohaterki z babcią.

torba z festiwalu filmowego jest sprzed dwóch lat, ale bohaterka ma ich więcej i z różnych festiwali, bo jest na trzecim roku reżyserii, wróciła właśnie ze stypendium w szkole filmowej w Barcelonie i robi teraz film o arystokratycznej rodzinie i dlatego wysiada w dzielnicy willowej, bo zbiera materiały. W Barcelonie zakochała się w hiszpańskim operatorze, ale jej chłopak, Igor, walczy o nią i nie chce pozwolić jej odejść, więc Alicja (tak, nagle pojawiło mi się jej imię) jest zupełnie rozdarta i nie wie co robić…

Jak widzisz to dość proste i mogłabym tak długo. Ty też możesz! Zabierz się za staruszków albo za mężczyznę w granacie, ale najlepiej się rozejrzyj i znajdź swojego bohatera i swoją historię.

A jeśli chcesz to zawsze możesz poszukać historii w swojej rodzinie. Zapewniam cię, że twoja babcia, twój dziadek, ciocia albo nawet mama ma niejedną genialną opowieść. To zupełnie inna para kaloszy i napiszę o tym innym razem, ale historie rodzinne mają w sobie ogromny potencjał. A teraz wróćmy do obserwowania, bo mam dla ciebie jeszcze mały cytat.

Jakiś czas temu byłam na spotkaniu z Andrzejem Stasiukiem, który powiedział: „Najważniejsze jest patrzeć i słuchać. Jeżdżę do Rosji, bo tam można patrzeć i patrzeć.”, a potem jeszcze: „Najlepsza proza mówi o rzeczach najprostszych.”. Nie wszyscy muszą być fanami Stasiuka, ja niektóre jego książki lubię bardzo, inne mniej, ale trzeba przyznać, że Stasiuk umie opowiadać. Ale kiedy przyjrzymy się z bliska jego opowieścią to zauważymy, że pisze o bardzo prostych rzeczach, o tym co go otacza, o tym co widzi. Właśnie: historie leżą na ulicy.

podpis2

JAK PISAĆ OBRAZOWO

Wiele razy podczas zajęć na kolejnych kursach czy w pracy indywidualnej mówię o tym że dobry tekst to taki, który czytelnik może sobie łatwo wyobrazić, może go „zobaczyć”. Jak opis to plastyczny, jak akcja to dynamiczna, jak bohater to w ruchu. Właściwie za każdym razem używam mojego ulubionego porównania, że tekst ma być jak film. Pisałam już o tym w kontekście opisów: żeby pamiętać o ruchu kamery, a nie stawiać ją w jednym miejscu – bo wtedy opis jest po prostu nudny.

Pisanie obrazowe oznacza jedno: że scena, którą piszesz, musi się dziać.

Niezależnie od tego jak dużo się tam dzieje, bo może prawie nic. Coś dzieje się zawsze. Świat jest ruchomy i nie da się go zatrzymać. Nie zatrzymuj go więc w swoim pisaniu! To tak jak w filmie: kiedy pojawia się scena w której niewiele się dzieje to czy nagle jest stop klatka? Czy kiedy wchodzi nowy bohater, to reżyser wciska pauzę, a on staje przed nami na baczność na białym tle żebyśmy mogli go sobie dobrze obejrzeć?

O tym co oznacza pisanie obrazowe opowiadałam też Dorocie, świetnej pisarce fantasy (przeczytaj koniecznie jej opowieść o spotkaniu z bohaterem). Dorota doznała małego olśnienia na wystawie fotograficznej i potem napisała do mnie maila:

Patrząc na te zdjęcia naprawdę dotarło do mnie jak ważny jest w pisaniu obraz, czysty obraz, bez owijania w zupełnie zbędną watę słowną. Słyszałam Twój głos opowiadający mi o tym na naszej sesji i kiwałam głową… kurde!!! ona ma rację!!! (…) 

Teraz gdy siadam do pisania najpierw staram się przez kilka minut „zobaczyć” scenkę, co się dzieje, jaka jest pogoda, jakie światło, zapachy, pora dnia, kto jest na scenie i co robi; staram się uruchomić zdjęcia, włączyć PLAY i patrzeć na to co się dzieje, bez kontrolowania tego!

Postaraj się pomyśleć tak jak Dorota i zobaczyć np. swój statyczny opis jak zdjęcie, a potem włączyć PLAY. Co się zacznie dziać? Zobaczmy.

Pokój był duży, wytapetowany na zielono. Po prawej stronie stała kremowa kanapa ze sfatygowanym siedziskiem. Przed nią mały stolik z dwoma filiżankami kawy. Naprzeciwko były drzwi balkonowe i zaraz przy nich stare biurko zawalone papierami. Na ścianie koło drzwi rozpychała się meblościanka pamiętająca dzieciństwo Heleny. Stary telewizor ustawiony był na stoliku tuż obok. Z sufitu wystawał duży żyrandol w fioletowym kolorze zupełnie gryzącym się z tapetą. Na kanapie siedziała Helena z przyjaciółką i rozmawiały.

Co tutaj widzisz?

Bo ja dwa manekiny w składzie meblowym. Ewentualnie instalację: barbie w jej domku z czasów poprzedniego ustroju.

To nieruchomy kadr. Taki opis w tekście jest tym, który zaznaczę i powiem: wprowadź tu ruch, wyobraź sobie, że to film, włącz PLAY! 

Zobacz, jak możnaby to zrobić:

Drzwi balkonowe otworzyły się ze skrzypnięciem i podmuch wiatru zrzucił kilka kartek z góry papierów na starym biurku. Firanka zafalowała i na ekranie starego telewizora odbiło się światło wypełniając zielony pokój. Błysnęło też na żyrandolu podkreślając jego absurdalnie fioletowy kolor i w szybkach meblościanki rozpychającej się na całej ścianie. Pokój na szczęście był tak duży, że nawet ten pamiętający dzieciństwo Heleny meblowy potwór nie był w stanie zabrać całej przestrzeni dla siebie. Filiżanka cicho brzęknęła na stoliku, rozsiewając wokół błogi zapach kawy. Helena zamknęła ją w dłoniach i na powrót zapadła się w sfatygowaną kremową kanapę i w rozmowę z przyjaciółką.

Nie wykorzystałam żadnych innych informacji, wprowadziłam tylko ruch, przez bardzo prosty zabieg – wykorzystałam wiatr i światło. I nagle – proszę! Zamiast zdjęcia jest film. Oczywiście to jedyny sposób na napisanie tej sceny. Spróbuj to zrobić po swojemu. A potem wróć do swoich tekstów, przyjrzyj się im uważnie i włącz PLAY.

podpis2

REWOLUCYJNY SPOSÓB NA NAPISANIE KRÓTKIEGO TEKSTU

Ostatnio wymyśliłam dla autorki sposób na napisanie prostego tekstu. Jeśli dla Ciebie wizja napisania czegokolwiek też jest przerażająca, a nad kilkoma zdaniami męczysz się parę godzin, to może ten sposób okaże się przydatny również dla Ciebie. W przypadku autorki sprawdził się znakomicie, napisała świetny tekst szast prast, zupełnie bez wysiłku!

Jak zacząć?

Pisanie zacznij od zanotowania pojedynczych słów, które przychodzą ci do głowy na dany temat. To mogą być rzeczowniki, określenia, wyrażenia – wszystko co pojawia się w twoich myślach. Nie przejmuj się tym, czy coś tworzą, czy „mają sens”, postaraj się ich zupełnie nie oceniać, po prostu je napisz na kartce, jak leci, najlepiej w miarę przejrzyście.

Gdybym miała napisać tekst o tym co dzieje się teraz zanotowałabym:

mgła

jesienny dzień

zimno

wełniane skarpety

herbata w dzbanku

zielony kubek na biurku

praca

telefon dzwoni

mam ochotę czytać książkę

Ale gdybym chciała napisać o ostatnim warsztacie pisania w Pauzie In Garden napisałabym:

mini trema

10 osób

duży biały stół

stos kartek i cienkopisów na środku

mocne światło

wszyscy piją kawę

wszyscy piszą

śmiech

Kiedy już skompletujesz swoją listę (oczywiście może być na niej dowolna ilość słów i wyrażeń), odłóż ją na chwilę. Może nawet na dzień albo dwa. A potem wróć do niej i przeczytaj jeszcze raz, na świeżo.

Teraz czas na drugi krok.

Do słów i wyrażeń dodaj czasowniki. Tam, gdzie nie da się tego zrobić w najprostszy sposób zmień trochę słowo albo dodaj inny wyraz. Jeśli wcześniej było to już wyrażenie z czasownikiem, po prostu je zostaw.

W moim przypadku mogło by to wyglądać tak:

mgła rozciągała się nad Krakowem

był pierwszy jesienny dzień

zrobiło się zimno

założyłam wełniane skarpety

herbata w dzbanku pachniała cynamonem

postawiłam zielony kubek na biurku

miałam dużo pracy nad nowymi tekstami

telefon zadzwonił

miałam ochotę czytać książkę

i tak:

miałam mini tremę

przy dużym białym stole siedziało 10 osób

na środku piętrzył się stos kartek i cienkopisów

kawiarnię zalewało mocne światło

wszyscy pili kawę

wszyscy pisali pochylając głowy

kiedy czytaliśmy na głos teksty co chwilę wszyscy się śmiali

Jak widzisz nie wszędzie dodałam czasowniki, w niektórych miejscach dodałam inne określenia, na przykład czasu.

Etap końcowy

Kiedy masz już gotowe wyrażenia z czasownikami, po prostu je połącz w zdania. Wybierz kolejność, tam gdzie to jest potrzebne dodaj łączniki. Czasami może się okazać, że nie musisz dodawać nic, a w niektórych momentach na myśl same przyjdą ci dodatkowe słowa czy nawet całe zdania.

Mi wyszło tak:

Był pierwszy jesienny dzień. Nad Krakowem rozciągała się mgła. Zrobiło się zimno. Założyłam wełniane skarpety i otuliłam się swetrem. Herbata w dzbanku pachniała cynamonem, postawiłam zielony kubek na biurku i pociągnęłam łyk. Była pyszna. Miałam dużo pracy nad nowymi tekstami i otwierałam komputer kiedy zadzwonił telefon. Spojrzałam na niego niechętnie, bo tak naprawdę miałam ochotę poczytać książkę.

i tak:

Miałam mini tremę. Przy dużym białym stole siedziało 10 osób, na środku piętrzył się stos kartek i cienkopisów. Kawiarnię zalewało mocne światło. Właściwie wszyscy pili kawę, a po chwili, kiedy zadałam ćwiczenie, wszyscy pisali pochylając głowy. Odetchnęłam głębiej, a kiedy zaczęliśmy czytać na głos teksty i co chwilę wszyscy się śmiali trema minęła zupełnie.

Na końcu mam dwa teksty, a nawet przez chwilę nie powiedziałam sobie: teraz piszę tekst. Wiem, że dla wielu osób taka perspektywa jest przerażająca. Jeśli dla ciebie też, to koniecznie spróbuj mojego sposobu, mam nadzieję, że ci się spodoba i pisanie stanie się dla ciebie choć trochę łatwiejsze.

podpis2

OBIECAJ SOBIE PISANIE

Jakiś czas temu Sarah Selecky napisała w swoim liście o czymś, co bardzo dobrze czuję, z czym się zgadzam i co zawsze staram się przekazać autorom.

Siła podjęcia decyzji, złożenia obietnicy samemu sobie jest wielka. Jeśli zobowiążesz się do czegoś to szansa, że to zrobisz, wzrasta. Ale to zobowiązanie musi być mądre. Bardzo często spotykam się z osobami, które mówią sobie „napiszę książkę”. Jak Ci się to podoba? Brzmi dobrze? Zachęcająco? Dla mnie brzmi przerażająco. Jeśli siadłabym przed pustym plikiem w komputerze z założeniem, że teraz mam napisać książkę to albo wyrzuciłabym komputer przez okno albo sama przez nie wyskoczyła. Ale bez wyznaczania sobie celu, bez zobowiązania się przed samym sobą, nie napiszesz książki.

Nie da się napisać książki przypadkiem, bo tak wyszło, nabazgrać w notesie pomiędzy prowadzeniem auta, malowaniem paznokci a nastawianiem rosołu. Napiszesz książkę jeśli nauczysz się dotrzymywać obietnic złożonych sobie. 

Co sobie obiecać jeśli nie „napiszę książkę”? Pomyśl o tym jakie kroki przybliżają cię do napisania książki. Może dobrą obietnicą na początek będzie:

„Przepiszę do komputera opowiadanie, które mam w notesie od dwóch lat.” Bo jak je przepiszesz to prawie na pewno zaczniesz poprawiać, a jak zaczniesz poprawiać to napiszesz następne.

Jeśli nie masz jeszcze nic napisanego to zacznij od prostego:

„Napiszę jutro popołudniu to co siedzi mi w głowie”. Choćby to miało być parę linijek. Nieważne co to jest – kilka zdań o bohaterze, który nie daje ci spokoju, opis zachodu słońca, wspomnienie z wakacji albo scenka z twoim synkiem w roli głównej.

Jeśli wiesz co chcesz pisać, ale brakuje ci systematyczności to możesz sobie obiecać: „Napiszę dziś wieczorem jedną stronę”. Potem rozszerz to na „W co drugi wieczór napiszę jedną stronę” , a kiedy okaże się, że jedna strona to zdecydowanie za mało, zaczniesz sobie zakładać, że napiszesz pięć.

Czasami blokada jest tak silna, że jedna strona wydaje się kosmosem.

Bo ostatnie co napisałaś/łeś to wypracowanie w podstawówce, a teraz tak bardzo chcesz pisać, że gromadzisz ołówki i notesy i marzysz, śnisz o tym, że piszesz, ale jak siadasz przed kartką to cię zimny pot oblewa i teraz sobie myślisz „haha, ta redaktorka to mądrala, całą stronę! Chyba bym z tydzień musiał/a siedzieć… prędzej mi kaktus na ręce wyrośnie niż napiszę stronę!” (ewentualnie zamień mądralę i kaktusa na własne określenia…). W takiej sytuacji możesz obiecać sobie, że po prostu usiądziesz do pisania. Na przykład na 30 minut. Nawet jeśli nie napiszesz nic. Usiądź z kartką albo komputerem (ale wyłącz internet i wycisz telefon), nastaw budzik na pół godziny i nie zajmuj się niczym innym poza pisaniem lub myśleniem o pisaniu. Nawet jeśli miałabyś/miałbyś napisać jedno słowo albo narysować rządek szlaczków, ewentualnie skrobać przekleństwa. Zaręczam ci, że po jakimś czasie – dla kogoś to może być jedno posiedzenie, a dla kogoś trzy, zaczniesz pisać. Na milion procent. Warunek jest jeden – nie zajmujesz się niczym innym.

Jeśli masz już początki za sobą i piszesz, ale nieregularnie (a im dłuższa przerwa, tym trudniej ci wrócić, prawda?) obiecaj sobie coś większego: „Stworzę bohatera do końca miesiąca, w tym tygodniu dokończę odpowiedzi na pytania o nim, a w przyszłym się z nim spotkam”.

„Do piątku pójdę do czytelni i zrobię porządny research w sprawie tła historycznego mojego tekstu”.

„W tym tygodniu stworzę listę tematów artykułów na mojego bloga”

„Jutro przeczytam wreszcie artykuły o pisaniu, które mam w zakładkach od paru miesięcy”.

No i oczywiście zawsze możesz powiedzieć sobie „Zapiszę się na kurs pisania”.

podpis2